Tweederde Nederlanders neemt liever geen vrienden in dienst

Een compagnon die je ook in het weekend in de kroeg spreekt, je moeder die vraagt hoe de financiën ervoor staan of je zus die ruzie heeft met haar leidinggevende: zakendoen met vrienden of familie kan tricky zijn.

Hoewel Nederland veel familiebedrijven kent, kan een zakelijke relatie aangaan met vrienden, familie of je partner dus uitdagend zijn. Toch heb ik persoonlijk ervaren dat een zakelijke relatie aangaan met vrienden prima kan werken. Zo is Whello in 2016 ook ontstaan uit een vriendschap.

Maar hoe zien Nederlandse ondernemers dat? Nemen zij graag familie of vrienden aan, of houden ze niet van vriendjespolitiek? Hoe zit dat bij het opzetten van een nieuw bedrijf?

Om antwoord te krijgen op deze en andere vragen namen we de proef op de som en legde we enkele stellingen voor aan 1.066 Nederlandse volwassenen met een eigen bedrijf. De opvallendste resultaten vind je hieronder.

Zakendoen met vrienden kan twee kanten opgaan: je persoonlijke band creëert professionele synergie of zorgt juist voor ergernissen op de werkvloer. Het lijkt erop dat Nederlandse ondernemers vrezen voor het laatste en daardoor zaken liever niet met privé mengen. Zo blijkt uit het onderzoek dat maar liefst tweederde van hen liever geen vrienden aanneemt, waarbij vrouwelijke veertigers het minst welwillend zijn. Bekijk in de visual de exacte percentages, verdeeld over alle leeftijdscategorieën.

Iedereen herkent de ongemakkelijkheid van emoties die hoog oplopen tijdens feestdagen, verjaardagen of andere familieaangelegenheden. Een ding is zeker: die familieruzies horen niet op het werk thuis. Dit beaamt 63 procent van de Nederlandse ondernemers; zij nemen liever geen familieleden in dienst bij hun organisatie. Ook nu zijn het vooral veertigers die hier het meest op tegen zijn. Bekijk in de visual hoe respondenten van andere leeftijden hierover denken.

Als beginnende ondernemer kun je een (financieel) steuntje in je rug vaak goed gebruiken. Wanneer een vriend of vriendin dan de helpende hand toesteekt is dat fijn, al zet het vanwege de bijkomende verantwoordelijkheid jullie relatie direct op scherp. Nederlandse ondernemers lijken zich dit te realiseren, want zeventig procent van hen haalt liever geen vrienden binnen als investeerder. Vrouwen zijn hier een stuk terughoudender in dan hun mannelijke medeondernemers.

Wanneer je zakendoet met familie is de grens tussen werk en privé lastig te bepalen. Zo wordt werk aan de keukentafel besproken en staat het huishouden bij wijze van spreken op de vergaderagenda. Kortom: alle soorten discussies kunnen overal plaatsvinden. Veel Nederlandse ondernemers willen dit soort situaties voorkomen: van hen ontvangt maar liefst 63 procent liever geen financiering van familieleden. Ondernemend Noord-Nederland is hier het stelligst in.

Een investering ontvangen neemt verantwoordelijkheden met zich mee, die de persoonlijke of familiaire band aardig in de weg kunnen zitten. Toch zie ik om mij heen veel voorbeelden waarbij dit helemaal geen probleem is. Met duidelijke afspraken op papier kom je vaak een heel eind. Bovendien heb je het als beginnende ondernemer niet altijd voor het uitkiezen en kan financiële steun van familie of vrienden zeer welkom zijn.

Je eigen bedrijf starten is enorm uitdagend en spannend. Hoe fijn is het dan dat je een vertrouwde zakenpartner naast je hebt staan, in de vorm van een goede vriend of familielid? Een respectabel deel van de Nederlandse ondernemers deelt deze gedachte. Zo wil ongeveer vier tiende van hen wel ondernemen met iemand uit de inner circle. Opvallend genoeg lijkt dit enthousiasme af te nemen met de jaren, en mogelijk dus de ondernemerservaring.

Een groot voordeel van ondernemen met familie of vrienden is het onderlinge vertrouwen. Dat is naar mijn mening de belangrijkste verklaring voor het succes van familiebedrijven. Het komt de oplossingsgerichtheid ten goede en leidt vaak tot snelle besluitvorming, waarbij de focus op de lange termijn altijd blijft.

Ik begrijp de terughoudendheid over zakendoen met familie of vrienden. Ik heb echter ervaren dat als je goede afspraken met elkaar maakt met een duidelijke takenverdeling, dan wegen de voordelen zeer zeker op tegen de mogelijke nadelen.

Steven Neeteson, Nasser al Kamouchi, Serge de Sousa: Vrienden en oprichters van Whello